Polityka i konflikty międzynarodowe
1. Starmer i Macron zacieśniają europejski parasol nuklearny
Podczas wizyty Emmanuela Macrona w Wielkiej Brytanii premier Keir Starmer i prezydent Francji ogłosili podpisanie Deklaracji Northwood, która otwiera drogę do koordynacji odstraszania nuklearnego obu państw. Dokument przewiduje wspólne działania nad polityką odstraszania, synchronizację patroli okrętów podwodnych oraz współtworzenie nowych pocisków rakietowych. Zdaniem Starmera i Macrona takie zacieśnienie współpracy stanowi jasny sygnał strategom Rosji i innym potencjalnym agresorom o europejskiej solidarności. Deklaracja wpisuje się w szerszy kontekst obaw o politykę obronną USA pod rządami Donalda Trumpa oraz dążenie do wzmocnienia europejskiego filaru bezpieczeństwa. źródło
2. Tunel pod zaporą i agresja na funkcjonariuszy – dramatyczne próby nielegalnego wejścia z Białorusi
Na odcinku granicy polsko‑białoruskiej w rejonie Michałowa ponad 20 obywateli Afganistanu przedostało się do Polski, wykorzystując wykopany tunel pod techniczną zaporą Straży Granicznej. W ciągu ostatniej doby odnotowano również ponad 100 prób nielegalnego przekroczenia granicy z terenu Białorusi. W rejonach Narewki, Płaskiej i Białowieży migranci użyli kamieni, petard i butelek z cieczami, a nawet próbowali rozciąć drut kolczasty w celu przedostania się na terytorium Polski. Funkcjonariusze SG interweniowali, karząc agresywne próby i zabezpieczając granicę przed kolejnymi nielegalnymi wejściami. źródło
3. Braun podważa zbrodnie nazistowskie – interwencja prokuratury i potępienie ze strony Muzeum Auschwitz
Podczas rozmowy w Radiu Wnet europoseł Grzegorz Braun zakwestionował istnienie komór gazowych w Auschwitz, co doprowadziło do przerwania wywiadu przez dziennikarza. Słowa polityka spotkały się z ostrą krytyką, a posłanka Lewicy Anna Maria Żukowska złożyła zawiadomienie do prokuratury, powołując się na przepisy ustawy o IPN. Prokuratura już prowadzi czynności sprawdzające. Muzeum Auschwitz oraz jego dyrektor stanowczo potępili wypowiedź Brauna, uznając ją za przejaw negacjonizmu historycznego. źródło
4. Tusk: to nieporozumienie — rekonstrukcja rządu nie odbędzie się 22 lipca
Premier Donald Tusk skomentował niedawne doniesienia o planowanej rekonstrukcji rządu na 22 lipca, określając je jako „nieporozumienie” i zaprzeczając, że taki termin został ustalony. Włodzimierz Czarzasty z Nowej Lewicy sugerował wstępnie ten właśnie termin, co wywołało konsternację, zwłaszcza z powodu jego historycznych konotacji z PRL (22 lipca przypadało Narodowe Święto Odrodzenia Polski). Tusk podkreślił, że konieczne jest, by rekonstrukcja odbyła się dopiero po wznowieniu obrad Sejmu, co przesuwa ją na okres między 22 a 25 lipca, ale wykluczył datę 22 lipca. Jednocześnie zaznaczył, że w ramach zmian koalicyjnych Polska 2050 nie otrzyma stanowiska wicepremiera. źródło
5. Po wyroku Trybunału z 2025 r., Australia żąda odszkodowań od Moskwy za MH17
Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu orzekł, że Rosja ponosi odpowiedzialność za zestrzelenie samolotu Malaysia Airlines lot MH17 w 2014 roku, w którym zginęło 298 osób, w tym 38 obywateli Australii. Po tym historycznym orzeczeniu Australia wezwała Rosję do uznania odpowiedzialności oraz do wypłaty odszkodowań dla rodzin ofiar. Minister spraw zagranicznych Penny Wong podkreśliła, że decyzja ETPC i wcześniejsze wnioski ICAO stwarzają podstawy do negocjacji finansowych z Rosją. Kreml odrzucił werdykt, twierdząc, że nie uznaje jurysdykcji Trybunału. źródło
6. Polski bank rozwoju wspiera Ukrainę – BGK inwestuje w przyszłość
Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) zaangażuje się w nowy unijny fundusz inwestycyjny wspierający odbudowę Ukrainy. Fundusz powstanie we współpracy z bankami rozwoju z Niemiec, Francji i Włoch oraz instytucjami unijnymi, takimi jak Komisja Europejska i Europejski Bank Inwestycyjny. Wsparcie skierowane będzie na sektory takie jak energetyka odnawialna, logistyka, infrastruktura transportowa i gospodarka cyfrowa. Nowy mandat BGK umożliwia mu aktywniejsze angażowanie się w pomoc rozwojową, w tym wspieranie polskich firm działających na Ukrainie. Szczegóły dotyczące funduszu zostaną zaprezentowane podczas konferencji w Rzymie, w której wezmą udział premier Donald Tusk oraz minister finansów Andrzej Domański. źródło
Gospodarka i społeczeństwo
1. 11 lipca — nowe święto pamięci, ale nie dzień wolny od pracy
11 lipca został ustanowiony Narodowym Dniem Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN‑UPA, ale nie jest ustawowo dniem wolnym od pracy. To nowe państwowe święto obchodzone będzie po raz pierwszy w piątek, 11 lipca 2025 r., i ma wymiar symboliczno‑edukacyjny, ale nie wpływa na funkcjonowanie urzędów czy firm. Administracja i przedsiębiorstwa działają tego dnia normalnie – jeśli ktoś chce wziąć udział w obchodach, musi skorzystać z urlopu. Ustanowienie święta wynika z historycznego upamiętnienia wydarzeń z lipca 1943 r., określanego jako „krwawa niedziela” na Wołyniu. źródło
2. Trump nakłada 50% cła na towary z Brazylii
Prezydent USA, Donald Trump, ogłosił nałożenie 50% ceł na wszystkie towary importowane z Brazylii, począwszy od 1 sierpnia 2025 r. Decyzja ta jest odpowiedzią na proces sądowy przeciwko byłemu prezydentowi Brazylii, Jairo Bolsonaro, który jest oskarżony o próbę zamachu stanu po przegranych wyborach w 2022 r. Trump określił ten proces jako „polowanie na czarownice” i „międzynarodową hańbę”, wyrażając poparcie dla Bolsonaro. W odpowiedzi, prezydent Brazylii, Luiz Inácio Lula da Silva, zapowiedział wprowadzenie wzajemnych środków odwetowych, broniąc niezależności brazylijskiego wymiaru sprawiedliwości. Decyzja Trumpa wpłynęła na gospodarkę Brazylii, prowadząc do spadku wartości jej waluty i giełdy, oraz może podnieść ceny amerykańskich produktów importowanych z Brazylii, takich jak kawa, sok pomarańczowy czy wołowina. źródło
3. Portugalskie linie lotnicze TAP na sprzedaż. Rząd dał zielone światło
Rząd Portugalii zatwierdził prywatyzację narodowego przewoźnika TAP, planując sprzedaż do 49,9% jego akcji, z czego 5% zostanie zarezerwowane dla pracowników. Decyzja ta ma na celu poprawę kondycji finansowej spółki, której państwo nie zamierza już wspierać finansowo w dotychczasowy sposób. Linie TAP od 2009 r. obsługują bezpośrednie połączenie pomiędzy Lizboną a Warszawą, a także realizują pośrednio rejsy pomiędzy Portugalią a innymi polskimi miastami, m.in. Krakowem, Gdańskiem i Wrocławiem. źródło
4. Pepco z rekordowymi przychodami i planem skupu akcji
Pepco Group ogłosiła rekordowe przychody za trzeci kwartał roku obrotowego 2025, osiągając 1,078 miliarda euro, co stanowi wzrost o 7,7% w porównaniu do roku ubiegłego. Wzrost ten jest wynikiem sprzedaży brytyjskiej sieci Poundland, która generowała straty, oraz skoncentrowania się na bardziej rentownych segmentach działalności. Po wyłączeniu Poundland, przychody w ujęciu porównywalnym (LFL) wzrosły o 2,6%, a sama sieć Pepco odnotowała wzrost o 2,4% w trzecim kwartale. Na koniec czerwca grupa posiadała 4 276 sklepów. Dodatkowo, Pepco ogłosiło program skupu akcji własnych o wartości do 50 milionów euro, planowany na połowę lipca, w celu zwiększenia wartości dla akcjonariuszy. źródło
5. PiS proponuje obniżenie marż kredytów hipotecznych do 1%
Prawo i Sprawiedliwość (PiS) złożyło projekt nowelizacji ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych, mający na celu obniżenie marż kredytów hipotecznych do około 1%. Zgodnie z propozycją, banki oferujące takie kredyty miałyby zostać zwolnione z podatku od aktywów. Przykładowo, dla kredytu hipotecznego w wysokości 600 tys. zł na 30 lat, miesięczna rata mogłaby spaść o 636 zł, co oznacza oszczędność ponad 228 tys. zł przez cały okres kredytowania. Projekt został skierowany do Komisji Finansów Publicznych Sejmu. źródło
6. Polacy coraz chętniej biorą chwilówki — firmy pożyczkowe zarabiają na tym miliony
W 2024 roku firmy pożyczkowe w Polsce zarobiły prawie miliard złotych na chwilówkach. Wartość wszystkich udzielonych pożyczek wzrosła o 36% i wyniosła 36 miliardów złotych. Najwięcej pożyczek wzięli klienci indywidualni, ale także firmy pożyczyły więcej pieniędzy niż wcześniej. Większość pożyczek, bo aż 64%, została udzielona przez internet, co obniżyło koszty dla firm. Najwięcej chwilówek zaciągnięto w województwie mazowieckim. źródło
7. Kolej europejska domaga się zmian. Branża wzywa do natychmiastowych działań UE
Na Szczycie Szefów Kolei Europejskich, który odbył się we Wrocławiu, przedstawiciele sektora kolejowego zaapelowali do instytucji Unii Europejskiej o pilne podjęcie działań mających na celu poprawę warunków funkcjonowania i rozwoju kolei. Wspólna Deklaracja podkreśla rolę kolei jako najbezpieczniejszego, najbardziej energooszczędnego i zrównoważonego środka transportu, niezbędnego do realizacji celów UE, takich jak neutralność klimatyczna i konkurencyjność gospodarki. Jednak obecne regulacje i tempo inwestycji nie pozwalają na pełne wykorzystanie potencjału transportu kolejowego. Wiceprzewodniczący CER, Alan Beroud, wezwał do szybkich działań legislacyjnych i wsparcia ekonomicznego sektora. Organizacja zrzesza ponad 60 członków, w tym PKP S.A., i działa na rzecz reprezentacji interesów kolei w instytucjach unijnych. źródło
Nauka i technologie
1. Sławosz Uznański‑Wiśniewski kończy misję na ISS – powrót zaplanowany na 14 lipca
Sławosz Uznański‑Wiśniewski przebywa na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej od końca czerwca w ramach misji Ax‑4 „Ignis” i wypełnił już większość zaplanowanych eksperymentów – obecnie ich realizacja osiągnęła ok. 87 % celu. NASA zapowiedziała, że kapsuła Crew Dragon „Grace” odłączy się od ISS już około 14 lipca, rozpoczynając wielogodzinną podróż powrotną. Po wodowaniu na Oceanie Spokojnym, załoga zostanie przetransportowana najpierw do Houston, a później do Europejskiego Centrum Astronautów w Kolonii na marsz powrotny i rehabilitację. źródło
2. Bruksela publikuje kodeks AI – dobrowolne zasady, które zmienią rynek
Unia Europejska opublikowała dobrowolny kodeks postępowania dotyczący sztucznej inteligencji, który ma pomóc firmom przygotować się do wejścia w życie AI Act już 2 sierpnia 2025 r. Dokument skupia się na przejrzystości algorytmów, ochronie praw autorskich i bezpieczeństwie systemów AI. W szczególności firmy mają obowiązek unikać wykorzystywania nielegalnych danych do trenowania modeli oraz zapewnić możliwość audytów. Choć kodeks nie jest obowiązujący, jego przestrzeganie może zapewnić firmom większą ochronę prawną i wiarygodność na rynku. źródło
3. McDonald’s rekrutował przez chatbota. Wyciekły dane aplikantów
W czerwcu 2025 roku badacze bezpieczeństwa Ian Carroll i Sam Curry odkryli poważną lukę w zabezpieczeniach chatbota rekrutacyjnego McDonald’s, stworzonego przez firmę Paradox.ai. Dzięki prostemu haśle „123456” uzyskali dostęp do bazy danych zawierającej dane osobowe aplikantów, takie jak imiona, adresy e-mail i numery telefonów. W wyniku tego wycieku zagrożonych było około 64 milionów rekordów. Paradox.ai potwierdziło incydent, wprowadzając program nagród za wykrywanie błędów i aktualizując standardy bezpieczeństwa. McDonald’s wyraził rozczarowanie sytuacją, obwiniając Paradox.ai za niedopuszczalne luki w zabezpieczeniach i podkreślając swoje zaangażowanie w ochronę danych użytkowników. źródło
4. Polskie piramidy: megalityczne grobowce sprzed 5,5 tysiąca lat odkryte w Wielkopolsce
Na terenie Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego w Wielkopolsce odkryto megalityczne grobowce sprzed około 5,5 tysiąca lat, znane jako „polskie piramidy”. Zespół badaczy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego zidentyfikował pięć takich konstrukcji, które pełniły funkcję zbiorowych mogił i miejsc rytualnych. Grobowce zostały wzniesione przez kulturę pucharów lejkowatych, jedno z najstarszych plemion zamieszkujących dzisiejsze tereny Polski. Ich imponujące rozmiary i skomplikowana struktura przywodzą na myśl monumentalne budowle megalityczne znane z Europy Zachodniej. Odkrycie to stanowi cenne źródło wiedzy o dawnych społecznościach neolitycznych i ich praktykach pogrzebowych. źródło
No responses yet