Polityka i konflikty międzynarodowe
1. Kreml stawia warunki: zaprzestanie szkoleń i dostaw broni to cena za zakończenie wojny”
Rosja domaga się od Ukrainy zawieszenia szkolenia żołnierzy Sił Zbrojnych Ukrainy prowadzonego na Zachodzie, twierdząc, że udział zachodnich państw w tym szkoleniu oraz dostawy broni stanowią „bezpośredni współudział”. Wskazuje m.in. programy Interflex (Wielka Brytania), EUMAM (UE) oraz szkolenia w bazach USA i Niemiec – szkolenia te przeszło ponad 200 000 ukraińskich żołnierzy. Rosyjskie władze uznają takie wsparcie za „wrogą” działalność oraz twierdzą, że tylko zaprzestanie tych programów pozwoli rozważyć zakończenie konfliktu. Dodatkowo Moskwa domaga się zaprzestania dostaw broni oraz innych warunków, takich jak demilitaryzacja Ukrainy, uznanie aneksji Krymu i doniesienie rosyjskiej mniejszości do statusu urzędowego. Kreml sygnalizuje, że warunki te mogłyby być przedmiotem dialogu, powołując się na gotowość do negocjacji. źródło
2. Polska nadal największym beneficjentem UE – dopłaty nie grożą przez najbliższą dekadę
Polska pozostaje jednym z największych beneficjentów Unii Europejskiej. W 2024 roku otrzymała 8 miliardów euro więcej, niż wpłaciła do budżetu UE. Zgodnie z zapowiedziami Komisji Europejskiej, projekt budżetu na lata 2028–2034, który ma zostać przedstawiony 16 lipca, przewiduje dalsze wsparcie finansowe dla Polski. Ostateczny kształt budżetu będzie jednak wymagał jednomyślnej zgody wszystkich państw członkowskich oraz Parlamentu Europejskiego, co może oznaczać jeszcze rok lub dwa trudnych negocjacji. Mimo to, eksperci wskazują, że Polska nie stanie się płatnikiem netto w UE przynajmniej przez najbliższą dekadę. źródło
3. III wojna światowa? Największy strach wśród kobiet i czterdziestolatków
Z najnowszego sondażu IBRiS wynika, że 43,6 proc. Polaków obawia się wybuchu III wojny światowej w najbliższych miesiącach. Najwięcej niepokoju wyrażają kobiety (47 proc.) oraz osoby w wieku 40–49 lat (51 proc.). Pod względem preferencji politycznych największy lęk deklarują wyborcy Nowej Lewicy (56 proc.), podczas gdy sympatycy PiS i KO wskazują podobny poziom obaw – odpowiednio 43 i 42 proc. Badanie przeprowadzono 23–24 czerwca 2025 r. na reprezentatywnej próbie 1 070 osób. źródło
4. Minister Jaworowski: PGZ otrzyma miliardy na zwiększenie produkcji amunicji
Minister aktywów państwowych Jakub Jaworowski zapowiedział, że Polska Grupa Zbrojeniowa (PGZ) otrzyma 2,4 miliarda złotych na zwiększenie krajowej produkcji amunicji. Inwestycja ma na celu rozwiązanie jednego z najpilniejszych niedoborów obronnych, jakim są pociski artyleryjskie 155 mm i amunicja do czołgów 120 mm. Minister podkreślił, że celem jest pięciokrotne zwiększenie rocznej produkcji oraz uniezależnienie się od zagranicznych dostaw, co ma wzmocnić autonomię obronną Polski w obliczu zagrożenia ze strony Rosji. źródło
Gospodarka i społeczeństwo
1. Czerwiec przyniósł wzrost inflacji w Polsce – ale prognozy na lipiec są optymistyczne
W czerwcu 2025 r. inflacja konsumencka w Polsce wyniosła 4,1%, co stawia nas na czołowej pozycji wśród krajów Unii Europejskiej, które opublikowały dane. Dla porównania, w Niemczech inflacja utrzymuje się na poziomie około 2%. Jednak według prognoz Erste Group, w lipcu inflacja w Polsce ma spaść poniżej 3%, co będzie efektem wygasania efektu wysokiej bazy cen energii z ubiegłego roku. Średnioroczna inflacja w Polsce w 2025 r. ma wynieść 3,6%, co plasuje nas poniżej średniej dla Europy Środkowo-Wschodniej (3,8%). źródło
2. WIG20 bije rekord – 7 miesięcy wzrostów z rzędu
Warszawska giełda osiągnęła historyczny kamień milowy: indeks WIG20 zakończył czerwiec 2025 roku wzrostem o 2,65%, co oznacza siódmy miesiąc z rzędu na plusie – nigdy wcześniej nie odnotowano tak długiej serii wzrostów w historii GPW. Ostatnia sesja czerwca potwierdziła powrót na wzrostowe tory głównych indeksów, a WIG20 zbliżył się do rekordu hossy. Poniedziałek upłynął na przeważających wzrostach dużych spółek, a także ciekawych ruchach na mniejszych. źródło
3. NBP: Polska coraz bardziej zadłużona – nowe dane
Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Narodowy Bank Polski, zadłużenie zagraniczne brutto Polski w pierwszym kwartale 2025 roku wyniosło 454,874 miliarda euro, co stanowi wzrost w porównaniu do 442,988 miliarda euro w czwartym kwartale 2024 roku. Zadłużenie sektora rządowego wzrosło do 138,729 miliarda euro. Dodatkowo, deficyt na rachunku bieżącym po pierwszym kwartale 2025 roku wyniósł 1,178 miliarda euro, a deficyt w obrotach towarowych osiągnął 3,355 miliarda euro. źródło
4. Tysiące ewakuowanych w Turcji z powodu fal pożarów i upałów
Ponad 50 000 osób z 41 miejscowości w tureckich prowincjach Izmir, Manisa i Hatay zostało ewakuowanych z powodu trwających pożarów – poinformowała agencja rządowa AFAD. W poniedziałek odnotowano 77 nowych pożarów, a od początku miesiąca gaszono już 1 459 ognisk – podaje minister rolnictwa Ibrahim Yumakli. Najdotkliwiej ucierpiał region Seferihisar, gdzie ogień szaleje od niedzieli. Utrudniają go upały i silne wiatry osiągające prędkość 40–50 km/godz. W Izmirze lotnisko Adnan Menderes zawiesiło loty z powodu gęstego dymu, a w prowincji zatrzymano podejrzanego o celowe podpalenie. źródło
5. Bankomaty bez barier: nowe przepisy poprawiają dostępność dla osób z niepełnosprawnościami
Od 28 czerwca 2025 r. w Polsce obowiązują nowe przepisy wynikające z Polskiego Aktu o Dostępności, które nakładają na banki obowiązek dostosowania bankomatów i wpłatomatów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz seniorów. Zmiany obejmują m.in. wyposażenie urządzeń w gniazda słuchawkowe umożliwiające odczyt głosowy, oznaczenie klawisza numer pięć dotykowo, tryby wysokiego kontrastu na ekranach oraz alternatywne formy komunikacji (tekst, symbole graficzne, sygnały dźwiękowe). Ponadto, konstrukcja urządzeń zostanie przeprojektowana, aby obsługa wymagała minimalnego wysiłku fizycznego, co ułatwi korzystanie osobom z niepełnosprawnościami ruchowymi. Zmiany dotyczą również otoczenia bankomatów, które mają być wolne od barier architektonicznych, takich jak schody bez podjazdów czy wysokie krawężniki. Dodatkowo, banki są zobowiązane do dostosowania swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych do międzynarodowego standardu dostępności oraz uproszczenia języka komunikacji z klientami. źródło
6. Fala upałów w Europie powoduje przerwy w dostawach energii jądrowej
Europa Zachodnia zmaga się z rekordowymi temperaturami, które osiągnęły 46°C w Hiszpanii i 40°C w Portugalii. W odpowiedzi na ekstremalne warunki, francuski koncern EDF ograniczył produkcję energii w reaktorach jądrowych Golfech 1 i Blayais 1 z powodu wysokiej temperatury wody, utrudniającej pracę systemów chłodzenia. Wzrost zapotrzebowania na energię, m.in. z powodu intensywnego używania klimatyzacji, spowodował najwyższe od trzech miesięcy ceny prądu we Francji i wzrost cen w Wielkiej Brytanii do poziomów notowanych ostatnio w marcu. Dodatkowo, w Mediolanie doszło do niebezpiecznych incydentów związanych z upałami, w tym częściowego zawalenia się znaku na wieżowcu Hadid, co zmusiło tysiące pracowników do opuszczenia budynku. źródło
Nauka i technologie
1. Czynniki prenatalne wpływają na rozwój otyłości u dzieci
Naukowcy z Washington State University przeanalizowali dane dotyczące ponad 9400 dzieci i odkryli, że czynniki prenatalne, takie jak palenie tytoniu przez matkę oraz jej wysoki wskaźnik masy ciała (BMI) przed ciążą, mogą wpływać na późniejszy rozwój otyłości u dziecka. Badanie wykazało, że dzieci, których matki paliły w ciąży lub miały wysokie BMI, nie wykazywały spadku BMI po pierwszym roku życia i zaczęły szybko przybierać na wadze w czwartym roku życia. W wieku 9 lat te dzieci osiągnęły średni wskaźnik BMI powyżej 99. percentyla. Naukowcy sugerują, że takie czynniki mogą zmieniać metabolizm płodu i rozwój tkanki tłuszczowej, potencjalnie programując układ metaboliczny dziecka w sposób, który utrzymuje się po urodzeniu. Wczesna identyfikacja dzieci zagrożonych otyłością oraz interwencje, takie jak promowanie zdrowych wzorców żywieniowych i aktywności fizycznej, mogą pomóc w zapobieganiu otyłości dziecięcej i jej długoterminowym konsekwencjom zdrowotnym. źródło
2. Chenab Bridge – najwyższy most kolejowy na świecie otwarty w Indiach
W czerwcu 2025 roku w Indiach oficjalnie otwarto Chenab Bridge – najwyższy most kolejowy na świecie. Most wznosi się na wysokości 359 metrów nad rzeką Chenab, co czyni go wyższym niż Pałac Kultury i Nauki w Warszawie. Z długością 1 315 metrów i kosztem budowy przekraczającym 160 milionów dolarów, stanowi kluczowy element nowej linii kolejowej łączącej dolinę Kaszmiru z resztą Indii. Projekt był realizowany przez ponad 15 lat, a jego budowa napotkała liczne trudności związane z trudnym terenem i niestabilną sytuacją polityczną w regionie. Otwarcie mostu ma również znaczenie polityczne, wzmacniając obecność Indii w spornym terytorium Kaszmiru. Chenab Bridge jest uznawany za sukces indyjskiej inżynierii, zaprojektowany z myślą o odporności na trzęsienia ziemi, wichury i ekstremalne temperatury. źródło
3. Chiński pociąg bije rekord prędkości – 650 km/h w 7 sekund
Chiński prototypowy pociąg magnetyczny osiągnął podczas testów w prowincji Hubei prędkość 650 km/h w zaledwie 7 sekund, ustanawiając nowy rekord dla technologii maglev. To znaczący postęp w dziedzinie kolejnictwa, który może znacznie skrócić czas podróży między dużymi miastami. Inżynierowie planują dalsze próby z celem osiągnięcia prędkości 800 km/h. Sukces tego projektu podkreśla rosnące możliwości technologiczne Chin w zakresie transportu przyszłości. źródło
No responses yet