Polityka i konflikty międzynarodowe
1. Rekonstrukcja rządu Tuska
Premier Donald Tusk ogłosił rekonstrukcję rządu, redukując liczbę konstytucyjnych ministrów z 26 do 21 osób. W gronie nowych wicepremierów znaleźli się Krzysztof Gawkowski jako minister cyfryzacji, Władysław Kosiniak-Kamysz jako minister obrony narodowej oraz Radosław Sikorski jako minister spraw zagranicznych. Do rządu dołączyli też m.in. Marcin Kierwiński w resorcie spraw wewnętrznych i administracji, Waldemar Żurek jako minister sprawiedliwości oraz Wojciech Balczun jako minister aktywów państwowych. Premier zapowiedział, że nowe składy zostaną zaprzysiężone w nadchodzącym tygodniu, a zmiany mają usprawnić pracę rządu wobec bieżących wyzwańźródło
2. Stambuł: trzecia runda rozmów Ukraina–Rosja trwała 34 minuty
Trzecia runda negocjacji pokojowych między Ukrainą i Rosją odbyła się 23 lipca 2025 r. w Stambule, ale trwała zaledwie około 34 minut – poinformowała rosyjska agencja TASS. Spotkanie, w którym udział wzięli Rustem Umerow i Władimir Miedinski, rozpoczęła się przemową ministra spraw zagranicznych Turcji Hakana Fidana na temat potrzeby zawieszenia broni. Ukraińska strona zaproponowała zorganizowanie spotkania liderów z udziałem Turcji i USA przed końcem sierpnia oraz omówienie wymiany jeńców i repatriacji dzieci wywiezionych z Ukrainy. źródło
3. Sejm przedłuża zawieszenie prawa do azylu na granicy z Białorusią o kolejne 60 dni
Sejm zdecydował, że zawieszenie prawa do składania wniosków o azyl na granicy z Białorusią zostaje przedłużone o kolejne 60 dni, począwszy od 25 lipca 2025 r. Za decyzją głosowało 381 posłów, 19 było przeciwnych, nikt się nie wstrzymał. Zawieszenie wprowadzono w ramach stanów wyjątkowych, aby przeciwdziałać presji migracyjnej inspirowanej przez reżimy białoruski i rosyjski. Pomimo ogólnego zamrożenia, możliwe jest składanie wniosków w wyjątkowych sytuacjach – np. dla dzieci bez opieki, ciężarnych lub osób chorych. źródło
4. Von der Leyen domaga się wyjaśnień od Zełenskiego po podpisaniu ustawy antykorupcyjnej
Szefowa Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, zwróciła się bezpośrednio do prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego z żądaniem wyjaśnień ws. podpisanej przez niego kontrowersyjnej ustawy ograniczającej niezależność Narodowego Biura Antykorupcyjnego (NABU) oraz Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej (SAP). Ustawa została zaakceptowana przez parlament, a następnie podpisana 23 lipca 2025, co wywołało masowe protesty w Kijowie, Lwowie, Odessie i innych ukraińskich miastach. KE wyraziła “poważne zaniepokojenie” i wskazała, że osłabienie autonomii tych instytucji może zaszkodzić walce z korupcją i procesowi akcesyjnemu Ukrainy do UE. W odpowiedzi Zełenski zapowiedział przygotowanie nowego projektu ustawy, który ma przywrócić lub zachować normy niezależności antykorupcyjnych organów. źródło
5. Strzały na granicy z Białorusią: Sudańczyk ranny podczas interwencji służb
We wtorek wieczorem doszło do incydentu na granicy polsko-białoruskiej, w rejonie odpowiedzialności Placówki Straży Granicznej w Narewce. Pięciu migrantów nielegalnie przekroczyło granicę i nie stosowało się do poleceń służb. W odpowiedzi żołnierze Zgrupowania Zadaniowego Podlasie użyli środków przymusu bezpośredniego, w tym broni gładkolufowej. Jeden z zatrzymanych, obywatel Sudanu, został ranny i trafił do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w Hajnówce z raną postrzałową uda, spowodowaną gumową kulą. Jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo. Żaden z żołnierzy biorących udział w interwencji nie odniósł obrażeń. źródło
6. Turcja grozi interwencją w Syrii – ostrzeżenie dla Izraela
Turcja zagroziła bezpośrednią interwencją w Syrii, jeśli działania Izraela i lokalnych bojowników doprowadzą do podziału kraju. Minister spraw zagranicznych Hakan Fidan ostrzegł, że Ankara nie pozwoli na naruszanie integralności terytorialnej Syrii, powołując się na bezpieczeństwo własnych granic. Oświadczenie to padło w kontekście eskalacji napięć w prowincji Suwejda i izraelskich nalotów na syryjskie cele. Turcja wyraźnie sygnalizuje gotowość do działania, jeśli sytuacja wymknie się spod kontroli. źródło
Gospodarka i społeczeństwo
1. Bezrobocie w Polsce nieoczekiwanie wzrosło do 5,2%
Stopa bezrobocia w Polsce w czerwcu 2025 wyniosła 5,2%, co oznacza wzrost z 5,0% w maju i przerwanie dotychczasowego trendu spadkowego. Stopień ten okazał się wyższy nie tylko od oczekiwań ekonomistów, ale także wstępnych danych resortu pracy. Według ekspertów z Banku Pekao, skok zawdzięczać należy głównie zmianom regulacyjnym – m.in. nowym zasadom rejestracji bezrobotnych oraz możliwości zgłaszania rolników. źródło
2. USA i UE dążą do porozumienia – w planach ujednolicone 15‑proc. cła
Negocjacje między Unią Europejską a USA zmierzają w kierunku ustalenia wspólnego 15‑proc. cła na większość produktów, co miałoby ujednolicić taryfy – analogicznie do porozumienia z Japonią. W ramach tego planu cła na samochody spadłyby z obecnych 27,6 proc. do 15 proc., a określone przekroczenia kontyngentów stali i aluminium byłyby obciążone 50‑proc. taryfą. Aktualnie eksport UE do USA obciążony jest dodatkowym 10‑proc. cłem od kwietnia (wcześniej było to 4,8 proc.). Skutkiem braku porozumienia mogą być retorsje: USA zagraża 30‑proc. taryfą od 1 sierpnia, a UE planuje odwetowe cła na kwotę ok. 93 mld euro. źródło
3. Orange i T-Mobile z zarzutami za nieprzejrzyste oferty – kary mogą sięgnąć miliardów
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) postawił zarzuty operatorom Orange i T-Mobile za wprowadzające w błąd prezentowanie cen rabatowych jako standardowych. Konsumenci nie byli informowani, że obniżona stawka jest uzależniona od spełnienia dodatkowych warunków, takich jak wyrażenie zgód marketingowych czy korzystanie z e-faktur. W przypadku Orange maksymalna kara może wynieść 1,3 miliarda złotych, a dla T-Mobile do 712 milionów złotych, co stanowi do 10% rocznego obrotu każdej z firm. Zarówno Orange, jak i T-Mobile zapowiedziały pełną współpracę z UOKiK w celu rozwiązania sprawy. źródło
4. Eurostat: Polska liderem wzrostu przemysłu w Europie Środkowej
Polska zajmuje drugie miejsce w Unii Europejskiej pod względem wzrostu produkcji przemysłowej od 2000 roku, ustępując jedynie Irlandii. Średni roczny wzrost produkcji przemysłowej w Polsce wyniósł 4,9%, podczas gdy w Irlandii osiągnął 5,6%. Eurostat zauważa jednak, że dane dla Irlandii są niestabilne z powodu dużych wahań gospodarczych. Dla porównania, średni wzrost dla całej UE wyniósł jedynie 0,6% rocznie. Poza Polską, stabilny rozwój sektora przemysłowego w regionie Europy Środkowej odnotowały również Litwa, Estonia i Słowacja. Największe spadki w produkcji przemysłowej miały miejsce we Włoszech (-1,1%) i Portugalii (-0,9%), a także w Hiszpanii, Grecji, Francji i Luksemburgu. Eurostat podkreśla, że spadki te były wynikiem globalnego kryzysu finansowego i w wielu przypadkach nie udało się później odzyskać wcześniejszego poziomu produkcji. źródło
5. Rosja w recesji: gwałtowny wzrost deficytu i problemy z finansowaniem
Rosyjska gospodarka w 2025 roku stoi w obliczu recesji, a deficyt budżetowy gwałtownie rośnie. PKB skurczył się w pierwszym kwartale o 0,6%, a wpływy z eksportu ropy i gazu znacząco spadły, co mocno obciąża finanse państwa. Mimo obniżenia stóp procentowych inflacja pozostaje wysoka, a wydatki wojskowe wzrosły o 21%. Deficyt budżetowy w maju sięgnął aż 3,4 biliona rubli, a środki w Narodowym Funduszu Dobrobytu drastycznie zmalały. Rosja zmuszona jest do emisji obligacji, jednak możliwości finansowania państwa są ograniczone. źródło
6. Czarnomorski kryzys ekologiczny: 4 tysiące ton mazutu zatruwa wybrzeża Rosji i Ukrainy
Na skutek grudniowej katastrofy dwóch rosyjskich tankowców w Cieśninie Kerczeńskiej do Morza Czarnego wycieka nadal toksyczny mazut – obecnie szacuje się, że do wody dostało się ok. 4 tys. ton z około 9 tys. ton ładunku. Rosyjskie służby przyznają, że całkowite oczyszczenie środowiska jest niemożliwe, mimo że oczyszczono już ponad 740 km linii brzegowej, usuwając 176 tys. ton skażonego piasku i gleby. Masowa śmierć ptactwa morskiego i organizmów wodnych, zakaz kąpieli w rejonie Anapy oraz stan wyjątkowy na Krymie wskazują na poważny ekologiczny kryzys. Eksperci alarmują, że skutki mogą być długo- i średnioterminowe, a resztki mazutu mogą nadal uwalniać się z dna morskiego przez kolejne miesiące. źródło
7. Opóźnienia w budowie polskiej elektrowni jądrowej: problem z językiem dokumentacji
Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) planują złożyć wniosek o pozwolenie na budowę pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce w 2027 roku, z zamiarem rozpoczęcia budowy w 2028 roku w gminie Choczewo na Pomorzu. Jednakże, zgodnie z obowiązującymi przepisami, postępowanie administracyjne musi być prowadzone w języku polskim, co może opóźnić proces, ponieważ dokumentacja techniczna, obejmująca m.in. raporty analizy ryzyka, może liczyć setki tysięcy stron. PEJ zwraca uwagę na konieczność zmiany legislacyjnej umożliwiającej składanie dokumentacji w języku angielskim, co jest standardem w energetyce jądrowej. Dodatkowo, spółka planuje ubiegać się o tzw. zezwolenie atomowe w 2026 roku, które jest wymagane do działalności związanej z narażeniem na promieniowanie jonizujące. źródło
Nauka i technologie
1. Amerykański fundusz przejmuje Callstacka – polski software house wyceniony na 500 mln zł
Wrocławska firma Callstack, specjalizująca się w technologii React Native, została przejęta przez amerykański fundusz Viking Global Investors. Transakcja wycenia polski software house na około 500 mln zł. W wyniku tego przejęcia, bracia Tomasz i Piotr Karwatkowie, którzy odegrali kluczową rolę w rozwoju firmy, zdecydowali się sprzedać swoje udziały. Firma planuje dalszy rozwój, w tym ekspansję na rynki międzynarodowe, z wykorzystaniem doświadczenia i wsparcia nowego inwestora. źródło
2. Chiny pokazują autonomiczny czołg. VU-T10 gotowy na nowoczesne pole walki
Chiński koncern Norinco zaprezentował bezzałogowy czołg VU-T10, który może działać autonomicznie i jest uzbrojony m.in. w działo 30 mm oraz wyrzutnie przeciwpancerne. Maszyna, ważąca 12 ton, powstała jako odpowiedź na doświadczenia z wojny w Ukrainie, gdzie technologie zdalne odegrały kluczową rolę. VU-T10 wyposażono w nowoczesne sensory, systemy antydronowe i integrację z cyfrowym dowodzeniem. Chińska armia planuje jego wprowadzenie do służby jeszcze w 2025 roku. Koszt jednostkowy szacowany jest na 1–2 mln dolarów. źródło
3. Przełom w medycynie: ośmioro dzieci urodziło się z DNA trzech osób
W Wielkiej Brytanii urodziło się ośmioro zdrowych dzieci dzięki przełomowej metodzie in vitro, wykorzystującej DNA trzech osób. Procedura, znana jako transfer przedjądrowy, polega na zastąpieniu wadliwych mitochondriów od matki zdrowymi mitochondriami od dawczyni. Wszystkie dzieci urodziły się zdrowe i rozwijają się prawidłowo, a mutacje mitochondrialnego DNA matki były niewykrywalne lub obecne na poziomie, który z bardzo małym prawdopodobieństwem mogłyby wywołać chorobę. Technika ta została opracowana przez zespół z Uniwersytetu w Newcastle i zalegalizowana w Wielkiej Brytanii w 2015 roku. Jest to pierwszy przypadek, który potwierdza skuteczność tej metody w zapobieganiu dziedzicznym chorobom mitochondrialnym. źródło
Comments are closed