-
Polska apeluje o całkowite zakończenie importu rosyjskiej ropy do
2026 roku jako element strategii sankcyjnej.
-
Fed obniża stopy procentowe o 0,25 pp - pierwsza taka decyzja za
kadencji Trumpa.
-
UE rozważa zawieszenie części umów z Izraelem w odpowiedzi na kryzys
w Gazie.
-
Polscy archeolodzy odkrywają kolejne skarby w sudańskiej Starej
Dongoli.
-
Badania pokazują, że depresja może przyspieszać proces starzenia się
mózgu.
1. Polska apeluje o całkowite zakończenie importu rosyjskiej ropy do
2026 r.
Polski rząd wezwał partnerów z Unii Europejskiej do całkowitego
zakończenia importu rosyjskiej ropy najpóźniej do końca 2026 roku,
argumentując, że dalsza zależność energetyczna od Moskwy osłabia
bezpieczeństwo wspólnoty. Warszawa podkreśla, że nawet ograniczone
dostawy stanowią narzędzie nacisku politycznego Kremla, a ich odcięcie
powinno być elementem długofalowej strategii sankcyjnej. Polska, która
sama niemal całkowicie zrezygnowała z rosyjskich dostaw, wskazuje na
alternatywy w postaci importu z Bliskiego Wschodu, Norwegii czy USA.
Inicjatywa ta spotyka się jednak z oporem części krajów, szczególnie
Węgier, które wciąż silnie polegają na taniej rosyjskiej ropie.
2. UE proponuje zawieszenie części umów z Izraelem w odpowiedzi na
kryzys w Gazie
Komisja Europejska rozważa zawieszenie części umów z Izraelem, w tym
preferencyjnych warunków w handlu i ochrony własności intelektualnej,
jako reakcję na nasilające się doniesienia o łamaniu praw człowieka w
Gazie. Decyzja ta miałaby uderzyć w izraelską gospodarkę, a
jednocześnie wysłać sygnał polityczny o gotowości Europy do
zaostrzenia stanowiska wobec Jerozolimy. Propozycja spotkała się
jednak z krytyką ze strony państw takich jak Niemcy, które obawiają
się pogorszenia relacji strategicznych. Izrael z kolei oskarża
Brukselę o uleganie presji międzynarodowych organizacji pozarządowych
i ignorowanie działań Hamasu.
3. Trump powraca na światową scenę podczas uroczystości w ONZ
Donald Trump, powracający na stanowisko prezydenta USA, ma wystąpić na
80. Zgromadzeniu Ogólnym ONZ, gdzie światowi przywódcy oczekują jego
stanowiska wobec konfliktów w Ukrainie i Gazie. Dla wielu sojuszników
w Europie i Azji będzie to pierwsza okazja, by usłyszeć, jak jego
administracja planuje reagować na wyzwania bezpieczeństwa i relacje z
Rosją. Szczególnym punktem zainteresowania jest podejście Trumpa do
dalszego wsparcia militarnego dla Kijowa, którego ograniczenie mogłoby
wstrząsnąć równowagą sił na wschodniej flance NATO. Wystąpienie ma też
znaczenie symboliczne – powrót USA do centrum globalnej dyplomacji po
latach politycznych turbulencji.
4. UE chce zacieśnienia relacji z Indiami mimo współpracy z Rosją
Unia Europejska planuje rozszerzenie współpracy gospodarczej i
technologicznej z Indiami, mimo że Delhi utrzymuje bliskie relacje
wojskowe i energetyczne z Rosją. UE liczy, że pogłębione partnerstwo z
drugą najludniejszą gospodarką świata pomoże zrównoważyć wpływy Chin i
wzmocnić globalne łańcuchy dostaw. Jednocześnie jednak część państw
członkowskich podnosi zastrzeżenia, wskazując, że polityka Indii jest
sprzeczna z unijnymi sankcjami wobec Moskwy. Debata pokazuje rosnące
napięcie między pragmatyzmem gospodarczym a zasadami polityki
zagranicznej UE.
5. Kaczyński żąda przeniesienia ambasady Rosji – „zagrożenie
kontrwywiadowcze"
Jarosław Kaczyński, lider PiS, zaapelował, aby przenieść Ambasady
Federacji Rosyjskiej w Warszawie, argumentując, że obecna lokalizacja
stanowi poważne zagrożenie kontrwywiadowcze. Obecny budynek ambasady
mieści się w rejonie Belwederu, w pobliżu ważnych polskich instytucji
państwowych – między innymi Kancelarii Premiera i reprezentacyjnego
budynku urzędu prezydenckiego. Kaczyński przypominał, że teren ten
dawniej należał do Ministerstwa Obrony Narodowej, co podkreśla
historyczne i strategiczne znaczenie lokalizacji.
Doceniasz Prasówkę? Postaw nam kawę!
Codziennie wieczorem przeglądamy dziesiątki źródeł, by rano dostarczyć
Ci darmowe, rzetelne i zweryfikowane newsy. Jeśli to dla Ciebie
wartościowe – wesprzyj nas na Buy Coffee i pozwól rozwijać Prasówkę.
Wesprzyj na Buy Coffee
1. Fed obniża stopy o 0,25 pp — pierwsza taka decyzja za kadencji
Trumpa
FOMC, czyli Federalny Komitet ds. Operacji Otwartego Rynku, zdecydował
o obniżeniu głównych stóp procentowych o 0,25 punktu procentowego, do
przedziału 4,00-4,25% — to pierwsza taka redukcja w 2025 roku i
pierwsza od objęcia urzędu przez Donalda Trumpa. Decyzja wynika z
obserwowanego spowolnienia gospodarczego w USA, m.in. w postaci
mniejszej liczby nowych miejsc pracy, choć inflacja pozostaje wciąż
wysoka. Wobec wielu publicznych sporów pomiędzy Trumpem a Jerome'em
Powellem — Trump domagał się obniżek już wcześniej, krytykując szefa
Fed za powolność — redukcja stanowi pewne ustępstwo w kierunku
prezydenckiej presji. Głosowanie było dość jednomyślne: 10 z 11
członków Komitetu poparło tę obniżkę; jedynie Stephen I. Miran był za
większym cięciem (-0,50 pp).
2. UE odnotowuje stabilną inflację, a pierwszy kraj zanotował 0%
wzrostu cen
Inflacja HICP w Unii Europejskiej w sierpniu 2025 utrzymała się na
poziomie 2,4% rok do roku, co oznacza stagnację względem lipca. W
strefie euro inflacja wyniosła 2,0%, także bez zmian przez kolejny
miesiąc — to wynik bardzo bliski celowi Europejskiego Banku
Centralnego. Z wyróżniających się przypadków: Cypr osiągnął zerowy
wzrost cen HICP — to pierwszy taki przypadek w UE od 2020 r.; inne
kraje z inflacją poniżej 2% to Francja (0,8%), Włochy (1,6%), Dania i
Irlandia (po 1,6%). Polska ma inflację HICP na poziomie 2,7%, czyli
wyraźnie mniejszą niż w poprzednich miesiącach, a inflacja mierzona
metodą krajową (CPI) wynosi 2,9%, tylko nieco wyżej.
3. Rosja łagodzi restrykcje monetarne – stopy procentowe spadają
W reakcji na rosnące problemy gospodarcze związane z wojną i
sankcjami, Bank Centralny Rosji obniżył główną stopę procentową z 18%
do 17%. Inflacja sięga około 8,2%, co nadal stanowi wyzwanie dla
stabilności cen, a oczekiwania inflacyjne pozostają wysokie. Rosną
wydatki budżetowe na cele wojskowe i socjalne, a dochody z surowców są
osłabione przez spadek cen i ograniczenia eksportowe.
4. Ministerstwo Finansów planuje uszczelnienie systemu podatkowego
Ministerstwo Finansów przygotowało projekt 21 zmian mających na celu
uszczelnienie systemu podatkowego, z przewidywaną wartością wpływów do
budżetu wynoszącą 7,03 miliarda złotych w ciągu najbliższych 10 lat.
Proponowane zmiany obejmują m.in. ograniczenie stosowania ulgi IP Box,
zaostrzenie przepisów dotyczących przekazywania darowizn w rodzinie
oraz rozszerzenie zakresu daniny solidarnościowej. Resort wskazuje, że
zmiany mają na celu uporządkowanie i ujednolicenie przepisów
podatkowych, choć niektóre z nich mogą wiązać się z dodatkowymi
kosztami dla przedsiębiorstw związanymi z dostosowaniem systemów
finansowo-księgowych.
5. Ludwik Kotecki z RPP przewiduje jedno cięcie stóp procentowych do
końca 2025 roku
Członek Rady Polityki Pieniężnej, Ludwik Kotecki, ocenia
prawdopodobieństwo obniżki stóp procentowych przez RPP w październiku
na 50%. Do końca 2025 roku przewiduje jeszcze jedno cięcie o 25
punktów bazowych. Decyzje Rady będą zależały od kształtowania się
inflacji bazowej oraz dynamiki płac. Kotecki podkreśla, że choć
inflacja CPI wynosi 2,9%, to inflacja bazowa w sierpniu była na
poziomie 3,2%, co wskazuje na potrzebę ostrożności w podejmowaniu
decyzji.
1. Prof. Artur Obłuski: Badania w Starej Dongoli to flagowy projekt
polskiej archeologii
Badania w Starej Dongoli, sudańskim stanowisku archeologicznym, są
jednym z najważniejszych projektów polskiej archeologii, prowadzonym
od ponad 60 lat. Kierownik badań, prof. Artur Obłuski, ocenia, że do
tej pory poznano jedynie 1–2% powierzchni miasta, które w
średniowieczu było stolicą królestwa Makurii. Ostatnie odkrycia, takie
jak ruiny największego kościoła średniowiecznej Nubii czy unikatowe
malowidła ścienne, uznane za jedno z najważniejszych odkryć
archeologicznych 2023 roku, potwierdzają znaczenie tego miejsca.
Polscy archeolodzy dążą do wpisania Starej Dongoli na listę Światowego
Dziedzictwa UNESCO, proponując uwzględnienie jej jako krajobrazu
kulturowego dwóch religii monoteistycznych: chrześcijaństwa i islamu.
2. Pacjenci onkologiczni z dzieciństwa odzyskują płodność dzięki
przechowanym tkankom rozrodczym
Dzieci leczone na raka, które przed dojrzewaniem miały pobraną i
zamrożoną tkankę jajnikową lub jądrową, mogą teraz odzyskać płodność
po przeszczepieniu tej tkanki. Przykład Jaiwena Hsu pokazuje, że
krioprezerwacja tkanki rozrodczej pozwala na przywrócenie funkcji
rozrodczej wiele lat po leczeniu onkologicznym. Choć technika jest
nadal w fazie rozwoju, daje nadzieję pacjentom na możliwość posiadania
biologicznych dzieci po terapii.
3. Nie wszystkie mózgi starzeją się tak samo
Najnowsze badania wskazują, że depresja może przyspieszać proces
starzenia się mózgu, prowadząc do tzw. "mózgu starszego niż wiek
metrykalny". Analiza obrazów mózgu osób z depresją wykazała zmiany
strukturalne, takie jak zmniejszenie objętości istoty szarej, które są
charakterystyczne dla starszych osób. Takie zmiany mogą wpływać na
zdolności poznawcze i emocjonalne, co podkreśla znaczenie wczesnej
diagnozy i leczenia depresji.
Mikołaj Kucharski
Autor wydania @prasowka.eu
Dziękuję, że przeczytałeś dzisiejszą Prasówkę! Chcemy, aby każdy mógł
zapoznać się z najważniejszymi informacjami zanim dopije poranną kawę.
Jeśli uważasz, że Prasówka jest wartościowa, podziel się nią ze
znajomymi!